11/8/09

Η Walt Disney και η τέχνη της προπαγάνδας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Kατά την διάρκεια του Β' Παγκόσμιου πολέμου ο Donald Duck και ο Μickey Mouce, τα δημοφιλή κινούμενα σχέδια της Walt Disney, δεν είχαν ως μοναδικό στόχο τη διασκέδαση. Οι εταιρίες ταινιών χρησιμοποίησαν τους ήρωες τόσο για την εξάπλωση της προπαγάνδας όσο και για την εκπαίδευση των Αμερικανών για τους εχθρούς τους, ενώ οι ίδιοι οι σχεδιαστές κινουμένων εργάστηκαν προκειμένου να φτιάξουν διακριτικά για τον στρατό και τον εξοπλισμό.

«Heil Hitler!», φωνάζει ο Donald Duck, ενώ την ίδια στιγμή σηκώνει το δεξί του χέρι κατά τον Ναζιστικό χαιρετισμό. Στο άλλο χέρι φοράει ένα περιβραχιόνιο που φέρει τη σβάστικα, όπως και όλοι οι υπόλοιποι στην χώρα του Χίτλερ, την «Nutzi Land». Πρόκειται για μια χώρα όπου ακόμη και τα δέντρα είναι κλαδεμένα σε μορφή σβάστικας, ενώ σύννεφα στην ίδια μορφή καλύπτουν τον ουρανό. Είναι μια χώρα όπου δύσκολα μπορεί να βρει κάποιος κάτι για να τραφεί, αφού ακόμη και τα κοκόρια ξεκινούν την μέρα τους με ένα εκ βαθέων κράξιμο του «Heil Hitler!».

Σ' αυτή την πόλη ο Donald Duck μοχθεί, βιδώνοντας πολεμοφόδια σ' ένα εργοστάσιο ενώ μια σειρά από στρατιώτες τον κοιτάζουν επίμονα. Οφείλει να φωνάξει «Heil Hitler!» ταυτόχρονα με την δουλεία του, καθώς τα χέρια του περιστρέφονται όλο και πιο γρήγορα μέχρι να αποτρελαθεί. Τότε ο ήρωάς μας ξυπνάει από το όνειρο του και ανακαλύπτει πως βρίσκεται στο κρεβάτι του φορώντας τις πιτζάμες του που απεικονίζουν την αμερικάνικη σημαία. «Πώ - πώ! Είμαι τυχερός που είμαι Αμερικανός πολίτης!», αναφωνεί κλαίγοντας. Η ταινία τελειώνει με ένα πλήθος από ντομάτες να «προσγειώνονται» στο πρόσωπο του Xίτλερ.

Πρόκειται για μια ταινία κινουμένων σχεδίων, η οποία δημιουργήθηκε κάτω από την καθοδήγηση της aμερικάνικης κυβέρνησης. Με τον τίτλο «Der Fuehrer's Face» ή «Στο πρόσωπο του Φύρερ» εμφανίστηκε στους κινηματογράφους το 1943 και την ίδια χρονιά κέρδισε το Oscar καλύτερης ταινίας μικρού μήκους με κινούμενους χαρακτήρες. Αποτέλεσε την πρώτη προπαγανδιστική ταινία της Walt Disney ενώ οι χαρακτήρες της Donald, Mickey, Bambi ακόμη και ο Pluto συμπεριλήφθηκαν στον πολεμικό μηχανισμό των ΗΠΑ.

Το Δεκέμβριο του 1943 έγινε η πρώτη επαφή του Αμερικάνικου στρατού με την Disney, την στιγμή ακριβώς που η Ιαπωνία έκανε επίθεση στο Πέρλ Χάρμπορ. Ο στρατός επιθυμούσε την μεταφορά τμήματος των στούντιο σε οχυρωμένες αμυντικές περιοχές προκειμένου να προστατευθεί ένα κοντινό εργοστάσιo αεροπλάνων από τους εναέριους βομβαρδισμούς. Στη συνέχεια, το ναυτικό χρησιμοποίησε ταινίες κινουμένων σχεδίων για να εκπαιδεύσει τους αξιωματικούς του. Η επικοινωνία συνεχίστηκε. Το Μάιο του 1942, το διασημότερο παπί στον κόσμο, εκτελεί το καθήκον του πρωταγωνιστή στην ταινία «Donald gets drafted»(Ο Ντόναλντ κατατάσσεται). Σε μια άλλη ταινία, «Το πνεύμα του 1943», ο Ντόναλντ διδάσκει στους Αμερικανούς γιατί είναι σημαντικό να κάνουν οικονομία έτσι ώστε να μπορούν να πληρώνουν τους φόρους τους στην ώρα τους. Οι συνεισφορές τους ήταν αναγκαίες για τον πόλεμο καθώς θα «κρατούσαν τη δημοκρατία σε πορεία» ενώ «κάθε δολάριο που ξοδεύετε για κάτι μη αναγκαίο βοηθάει τις δυνάμεις του Άξονα».

H ταινία διεξάχθηκε υπό τον Henry Morgenthau Jr., τότε Γραμματέα του Θησαυροφυλακίου. Είκοσι έξι εκατομμύρια Αμερικανοί είδαν «Το πνεύμα του 1943» και, αργότερα, παραπάνω από το ένα τρίτο παραδέχθηκε πως ξεκίνησαν να αποταμιεύουν κατά ένα μέρος χάρη στον Donald.

Οι τότε ταινίες κινουμένων σχεδίων στόχευαν σε κάτι παραπάνω από την διασκέδαση των παιδιών. Τα δύο τρίτα των Αμερικανών πηγαίναν σινεμά κάθε εβδομάδα, στοιχείο το οποίο υποδεικνύει την λατρεία που είχαν προς τους χαρακτήρες της Disney. Πλέον και ο Goofy έκανε προπαγάνδα. Σε μια άλλη ταινία, ο Mickey και η Minnie εξηγούσαν γιατί το να χρησιμοποιούν μαγειρικό λάδι θα ήταν ζωτικής σημασίας για την νίκη. O Donald επανερχόταν συνέχεια, καταστρέφοντας ολομόναχος ακόμη και ολόκληρους στόλους από ιαπωνικά αεροπλάνα στην ταινία «O κομάντο Donald», αν και στην πραγματικότητα επρόκειτο περισσότερο για ατύχημα.

Τα στούντιο της Ντίσνεϊ το 1942 και 1943 ξόδεψαν γύρω στα 62.000 μέτρα φιλμ, πέντε φορές περισσότερο απ' ότι σε καιρούς ειρήνης. Οι σχεδιαστές κινουμένων σχεδίων, οι οποίοι μέχρι πρότινος σχεδίαζαν μόνο τον Bambi και την Χιονάτη, τώρα έπρεπε να φτιάξουν εμβλήματα για τανκς και πλοία. Με αυτόν τον τρόπο πολλοί στρατιώτες διακοσμούσαν τα τανκς τους με ήρωες όπως ο Mickey, o Donald και ο Pluto. Στο μεταξύ, και τα υπόλοιπα στούντιο του Hollywood μπήκαν στον χορό της προπαγάνδας, γελοιοποιώντας τον Χίτλερ ξανά και ξανά. Το μήνυμα του Hollywood ήταν: «Koυράγιο! Θα νικήσουμε αν όλοι συμμετέχετε σ' αυτό! Αυτός ο πόλεμος είναι δικός σας!».

Οι ταινίες και τα κόμικ ήταν ιδιαίτερα σημαντικά για το ηθικό. Όχι μόνο έκαναν τον εχθρό να φαίνεται γελοίος, αλλά αποτελούσαν στιγμές χαράς για το κοινό και απάλυναν τον φόβο τους. Η Walt Disney έδινε θάρρος στην Αμερική.

πηγή: TVXS.gr

Δείτε το video από το Der Fuehrers Face (στο πρόσωπο του Φύρερ):



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου